Hoe leg je een noodvoorraad voedsel aan?

Het zijn rare tijden.

Deze uitspraak zal je vast wel ergens gehoord of gelezen hebben de laatste tijd. Het zijn dan ook rare tijden met een pandemie en een oorlog wel heel dichtbij. Al langere tijd zit ik na te denken om een voorraad aan voedsel aan te leggen voor echt nood. Met de laatste nieuwsberichten dat er tekorten dreigen te komen qua graan en olie ben ik er nu dan ook echt aan begonnen om een noodvoorraad voedsel te maken. Dan heb ik het dus over voedsel in geval van een noodsituatie zoals tekorten, oorlog, natuurrampen etc. Het is geen standaard voorraadje om een maand vooruit te komen maar voedsel om langere tijd op te overleven. 

In mijn onderzoek naar hoe en wat kwam ik een aantal tips tegen die ik vandaag hier opsom.

Budgetteer

Ten eerste is natuurlijk de vraag, hoe ga je het financieel aanpakken om een noodvoorraad voedsel aan te leggen als je budget misschien al vrij krap is en de prijzen van voedsel alleen maar stijgen? Dat is natuurlijk helemaal aan jou. Je kan een spaarpotje hiervoor aanspreken of je kan, zoals ik het doe, een aantal maanden 10% van je maandelijkse boodschappenbudget apart zetten voor het aanleggen van een voorraad. Kijk naar je budget en zie wat er mogelijk is en waar je eventueel op kan besparen zodat je geld opzij kunt leggen voor de toekomst.

Uiteraard kan je los gaan op de zogenaamde zakjes astronauten voeding of survival maaltijden (dit zijn gedehydrateerde maaltijden en verkrijgbaar in bijv. kampeerwinkels). Maar deze maaltijden waar alleen nog kokend heet water aan toegevoegd moet worden zijn best prijzig. Zelf investeer ik hier (nog) niet in maar ga ik voor voordeliger voedsel. 

Lees ook: Hoe je een realistisch budget opstelt en volhoudt.

Hoe zit je voorraad eruit (en hoe vooral niet)

Ten tweede is de vraag vooral: wat wil je in je voorraad hebben en wat vooral niet? 

Welk voedsel we willen als voorraad voor de lange termijn ligt vooral aan hoe lang je iets kan bewaren. We willen vooral niet dingen hebben die snel bederven of afhankelijk zijn van bepaalde bewaarcondities. Dus geen brood, verse groenten en fruit of vlees(waren), kaas e.d. Deze producten bederven snel en moeten vaak ook koel bewaard worden. Let erop dat meel en bloem niet lang bewaard kunnen worden, ook al denken veel mensen dat wel. Je hebt kans op schimmel in je meel of op beestjes (meelmot). Je kan dit wel voorkomen door je meel eerst minstens 24 uur in de vriezer te stoppen en het daarna heel goed luchtdicht te verpakken en koel en donker te bewaren. Dan is meel wel iets langer houdbaar dan normaal. 

Verder wil je ook geen producten in je noodpakket die alleen lang houdbaar zijn in de vriezer. Ik ben groot fan van mijn vriezer en deze zit dan ook regelmatig behoorlijk vol, maar voor de lange termijn is dit niet verstandig. Mocht de stroom uitvallen dan gaat al je voorraad verloren. 

Welk voedsel wil je wel hebben? 

Het helpt mij hierbij om te denken in categorieën:

Koolhydraten zoals granen.

Denk hierbij aan rijst, pasta, havermout, popcorn maid, gedroogde aardappelpuree e.d. Hierbij is het wel erg belangrijk om je granen goed luchtdicht bewaart en het liefst in een koele, droge en donkere ruimte. Het schijnt dat witte rijst langer houdbaar is dan zilvervliesrijst dus kies liever voor witte rijst, ook al is dat minder gezond.

Groenten en fruit.

Het meest voor de hand liggende hiervoor zijn blikken groenten en fruit. Denk aan sperzieboontjes, wortels, erwten, maïs, tomaten maar ook aan fruitcocktail, stukjes ananas en mandarijnen op blik. Er is vaak suiker en zout toegevoegd aan groenten en fruit in blik en dat is niet heel gezond maar in geval van een noodsituatie is het wel een goede bron van vitamines, mineralen en vezels. 

Eiwitten.

Makkelijk zijn bonen, zowel in blik als gedroogd. Gedroogd neemt uiteraard veel minder plek in en is stukken voordeliger dan blikken bonen. Maar blikken bonen kunnen handig zijn in het geval dat water schaars is of dat je geen mogelijkheid hebt tot het koken van de gedroogde bonen. Een combinatie van gedroogde bonen en bonen in blik is dan ook een goed idee. Verder kan je ook denken aan ingeblikt vlees en vis. Gedroogd vlees en vis zou eventueel ook kunnen maar moet dan wel goed bewaard worden. (Wist je dat je zelf vlees kan drogen en zo bijvoorbeeld 'beef jerky' kan maken?) Pindakaas of andere notenboters zoals amandelboter zijn ook een goede bron van calorieën en eiwitten maar bederven wel vrij snel. Je kan een voorraadje aanleggen maar zorg er wel voor dat je deze roteert met je gewone voorraad. FIFO, first in first out is een goede strategie om aan te houden.

Vetten

Qua vetten, voornamelijk om mee te koken zijn oliën uiteraard goed, maar denk ook aan ghee (geklaarde boter) en kokosolie. Beide zijn erg lang houdbaar en worden niet snel ranzig.

Smaakmakers en specerijen.

Je wilt, ook in een noodsituatie, natuurlijk wel dat je eten lekker smaakt. Het mag dan misschien een  noodrantsoen zijn maar niemand wil alleen maar bonen zo uit blik eten.  Zorg dan ook voor smaakmakers zoals zout, peper, bouillonblokjes en eventueel andere kruiden die je goed droog bewaart. Verder zijn sauzen als ketchup, pesto, tabasco en sojasaus ook lang houdbaar. Zelf heb ik ook een aantal maaltijdsauzen op voorraad maar die roteer ik wel met mijn gewone voorraad. Denk ook aan olie om mee te kunnen koken en bakken. Als laatste is het goed om suiker en / of honing te bewaren, beide zijn lang houdbaar. Ook andere suikerrijke broodbeleg opties als jam of chocopasta zijn lang houdbaar mocht je die graag in je voorraad hebben.

Soepen.

Ok, dit is geen aparte categorie maar moet toch even genoemd worden. Een blik soep is makkelijk open te trekken, op te warmen en nagenoeg een complete maaltijd. Goed om in huis te hebben dus. 

Water.

Niet te vergeten, water. Want we kunnen best een paar dagen zonder voedsel maar niet zo lang zonder water. We kunnen flesjes water inslaan maar let erop dat deze niet oneindig houdbaar zijn. Ook nemen ze veel ruimte in beslag en je zal waarschijnlijk heel snel door je voorraad heen gaan, mocht de nood aan de man zijn. Beter is om na te denken om in iets te investeren dat elk water in drinkwater kan omzetten. Er zijn verschillende manieren om water te filteren; er zijn koolfilters, uv filters of waterzuiveringstabletten.

De waterzuiveringstabletten zijn het makkelijkst en voordeligst om in huis te halen. Het nadeel is wel dat ze uiteraard snel op zijn in geval van nood en ze het water vaak een (onaangenaam) smaakje geven. Het actieve ingrediënt in deze tabletten is troclosene sodium, oftewel chloor. Op de lange termijn is dit uiteraard niet goed voor je gezondheid maar voor nood is het wel handig in huis te hebben. Verder is het raadzaam bij gebruik van deze tabletjes het water ook te filteren met behulp van een doek, dit doe je voordat je de tabletten toevoegt aan het water.

Verder kan je bijvoorbeeld Lifestraw waterfilter kopen waarmee je direct uit een bron van water kunt drinken. Ook zijn er jerrycans die gebruikt worden door het leger met een (kool)filter erop. Het voordeel hiervan is dat je 18,5 liter in de jerrycan kan doen en je water met een kraantje kunt gebruiken. De filter die meegeleverd wordt kan tot 20.000 liter water filteren. Een goede oplossing dus voor noodsituaties maar wel een heel stuk duurder dan de tabletten. 

Lees ook: 7 heerlijke recepten voor overgebleven bolognesesaus

Wegwerpartikelen.

In noodsituaties waarin water schaars is kan het ook verstandig zijn om wegwerpartikelen te hebben als borden, bekers, bestek en keukenpapier. Dit scheelt (af)wassen en kan je ook makkelijk meenemen mocht dat nodig zijn. Vergeet ook niet een voorraad toiletpapier, daar wil je ook niet zonder zitten. 

Zelf wecken / inmaken.

Heel veel voedsel zou je ook zelf kunnen inmaken of wecken. Hiervoor heb je in de meeste gevallen wel een speciale weckketel nodig of in het minste geval een grote pan en uiteraard potjes om je voedsel in te bewaren. Zelfs vlees kan je wecken maar let hierbij wel op dat je het vlees daarna nog minstens 15 minuten moet doorkoken om te voorkomen dat je niet ziek wordt van de mogelijke aanwezigheid van de botulisme bacterie. In de Verenigde Staten maken ze vlees dan ook in met gebruik van een ‘pressure canner’ waarbij het voedsel hoger verhit wordt dan bij wecken en je daardoor geen kans meer hebt op de botulisme bacterie en je het eten zo uit de pot zou kunnen eten. Voor meer informatie over wecken in het Nederlands bekijk de website weckenonline.eu. 

Met deze hele lijst is het belangrijk dat je niet meteen gaat hamsteren maar wel dat je langzaam een voorraad opbouwt die jou en je familie kan helpen in geval van nood. 

Waar en hoe bewaar je je noodvoorraad?

Hoe je je noodvoorraad bewaart is belangrijk, maar het allerbelangrijkste is dat je er één hebt. Het liefste bewaar je alles op een donkere, koele en droge plek. Blikken eten kan je zo bewaren maar gedroogde waren zoals bonen en havermout bewaar je in goed afgesloten bakken. Heb je een kelder of kelderkast dan is dat uiteraard een goede plek om je voorraad te bewaren, mits deze wel droog is. Heb je deze niet vindt dan een andere geschikte plek, als het moet onder je bed. 

Zorg ervoor dat je weet wat je in je voorraad hebt en dat je ook roteert zodat er niets onnodig staat te bederven. Check regelmatig de houdbaarheidsdata of, nog beter, maak een lijst met wat je in je voorraad hebt en de houdbaarheidsdata. Roteer je voorraad regelmatig. 

Laat mij weten, heb jij al een noodvoorraad voedsel? Zo ja, wat zit erin? 

Voor meer tips en inspiratie over budgetteren, geld besparen en extra geld verdienen volg geld101 op Instagram.